تحلیل نقش گردشگری بر کیفیت زندگی شهروندان با تأکید بر شاخص‌های ذهنی (مطالعۀ موردی: شهر فشم، شهرستان شمیرانات)

توسعۀ گردشگری شهری اثرها و پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، و زیست‌محیطی متفاوتی دارد که از جمله می‏توان به نقش این فعالیت بر کیفیت زندگی شهروندان اشاره کرد. کیفیت زندگی، که امروزه از مؤلفه‌های مهم مورد توجه متخصصان حوزۀ برنامه‏ریزی شهری است، مفهومی چند‌بعدی است و جنبه‌های مختلفی دارد. امروزه، فقط برآورده‌شدن نیازهای جسمانی و برخورداری از امکانات رفاهی زندگی کفایت نمی‏کند و توجه به ابعاد ذهنی کیفیت زندگی شهروندان مورد توجه بیشتری واقع شده است. بر همین اساس، در این پژوهش، به بررسی و تحلیل توسعۀ گردشگری و نقش آن در ابعاد کیفیت زندگی شهروندان شهر فشم با تأکید بر شاخص‌های ذهنی پرداخته شده است. روش‏شناسی این تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده‏های مورد نیاز با استفاده از روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده است. جامعۀ آماری این پژوهش شهروندان محلی شهر مطالعه‌شده است که با استفاده از روش کوکران تعداد 286 سرپرست خانوار به‌عنوان نمونۀ آماری انتخاب شده‏اند. همچنین با بهره‏گیری از آزمون‏های آماری داده‏های جمع‏آوری‌شده تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که توسعۀ گردشگری در شهر فشم توانسته نقش مؤثری بر بهبود کیفیت شهروندان ایفا کند که این بهبود وضعیت در میان قلمروهای مختلف کیفیت زندگی یکسان نبوده و تفاوت معناداری بین آن‌ها وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد که در ارزیابی اهمیت و جایگاه نقش گردشگری در شهر فشم، از میان قلمروهای مطالعه‌شده، تفریح و اوقات فراغت بیشترین تأثیر را بر دیدگاه شهروندان داشته است.